Wat je moet weten over vermogensbelasting in 2024

Belastingen horen bij het leven in Nederland, maar sommige vormen van belasting zijn lastiger te begrijpen dan andere. Eén daarvan is de vermogensbelasting. Vooral als je spaargeld, beleggingen of ander bezit hebt, kan deze belasting een flinke rol spelen in je financiële planning. In 2024 zijn er opnieuw dingen veranderd, waardoor het goed is om stil te staan bij wat dit voor jou betekent. Als je weet hoe het werkt, kun je op tijd bijsturen en voorkom je dat je voor verrassingen komt te staan wanneer je aangifte doet.

Wat vermogensbelasting precies betekent

Vermogensbelasting is de belasting die je betaalt over je bezit. Het gaat dan om alles wat je aan waarde heeft, boven een bepaalde grens. Denk aan spaargeld, beleggingen, een tweede woning of bijvoorbeeld cryptovaluta. Je hoeft niet over je hele bezit belasting te betalen, alleen over het deel dat boven de vrijgestelde grens uitkomt. In 2024 ligt die grens op €57.000 per persoon. Heb je een fiscale partner, dan wordt dat verdubbeld naar €114.000. Alles daarboven wordt belast in box 3 van de inkomstenbelasting.

De belastingdienst rekent met een zogenaamd ‘fictief rendement’. Dat betekent dat ze doen alsof je een bepaald rendement op je vermogen haalt, ook als dat in werkelijkheid niet zo is. Ze maken daarbij onderscheid tussen verschillende soorten vermogen. Spaargeld wordt minder zwaar belast dan beleggingen, omdat het verwachte rendement lager ligt. Dit systeem wordt elk jaar aangepast aan nieuwe inzichten of politieke keuzes. Zo wil de overheid zorgen dat mensen eerlijk worden belast, maar dat is in de praktijk niet altijd even duidelijk of eenvoudig.

Wat er precies veranderd is in de vermogensbelasting 2024

In 2024 zijn er een aantal dingen veranderd binnen de vermogensbelasting. De overheid probeert al jaren om deze belasting meer in lijn te brengen met wat mensen echt verdienen aan hun vermogen. De belastingdienst kijkt nu nog meer naar de samenstelling van je bezit. Heb je vooral spaargeld, dan wordt er een lager fictief rendement berekend dan bij aandelen of vastgoed. Voor spaargeld geldt in 2024 een fictief rendement van ongeveer 1,03 procent, terwijl dat bij beleggingen rond de 6 procent ligt. Hierdoor kan het zijn dat twee mensen met hetzelfde vermogen toch een heel ander bedrag aan belasting moeten betalen.

Daarnaast is het heffingsvrij vermogen iets verhoogd ten opzichte van vorig jaar. Dat betekent dat je iets meer vermogen mag hebben voordat je belasting moet betalen. Toch is dit verschil niet zo groot dat je er vanzelf onder blijft. Daarom blijft het belangrijk om je eigen situatie goed te blijven volgen. Wat ook meespeelt, is dat de belastingdienst voorlopig nog niet werkt met je echte rendement. Pas vanaf 2027 willen ze gaan kijken naar wat je echt hebt verdiend met je vermogen. Tot die tijd blijft het systeem gebaseerd op schattingen.

Waarom je in januari al moet nadenken over je vermogen

Wat veel mensen niet weten, is dat de belastingdienst kijkt naar je vermogen op één specifieke dag: 1 januari. Dat betekent dat het niet uitmaakt hoeveel geld je later in het jaar hebt, alles draait om je situatie op die ene dag. Als je bijvoorbeeld op 31 december nog veel spaargeld hebt en je geeft dat pas op 2 januari uit, dan telt het alsnog mee voor de vermogensbelasting van dat jaar. Het is dus slim om ruim voor het einde van het jaar te kijken of je iets kunt doen om je belastbare vermogen te verlagen. Denk dan aan schenken, investeren of bijvoorbeeld het aflossen van een deel van je hypotheek.

Veel mensen vergeten dit en realiseren zich pas bij de belastingaangifte hoeveel ze hadden kunnen besparen. Door nu al goed te kijken naar je spaargeld, beleggingen en ander bezit, geef je jezelf de kans om tijdig bij te sturen. Je hoeft niet alles op eigen houtje te doen, maar het helpt enorm als je weet wat je hebt en wanneer dat telt voor de belasting.

Hoe je overzicht houdt en grip krijgt op je bezit

Het klinkt misschien saai, maar een goed overzicht van je vermogen helpt je enorm. Zeker als je meerdere bankrekeningen hebt, belegt via verschillende platforms of bezit hebt in het buitenland. Door alles op een rij te zetten, weet je wat je in totaal hebt en waar je staat. Dat helpt niet alleen bij je belastingaangifte, maar ook bij het maken van plannen. Wil je bijvoorbeeld gaan verbouwen, iets schenken aan je kinderen of investeren in zonnepanelen? Dan wil je weten of dat invloed heeft op je vermogensbelasting.

Veel mensen stellen dit soort dingen uit, terwijl je er juist voordeel uit kunt halen als je op tijd handelt. Kijk eens of je elk kwartaal even een moment kunt nemen om je vermogen in beeld te brengen. Maak een overzicht van je spaargeld, beleggingen, onroerend goed en schulden. Zo weet je wat je netto bezit is. Als je dat eenmaal hebt gedaan, voelt het veel minder als een last. En je zult merken dat het je rust geeft, omdat je beter weet waar je aan toe bent.

Wanneer hulp van een adviseur handig is

Je hoeft geen belastingexpert te zijn om grip te krijgen op je vermogen, maar soms is het wel prettig om hulp te vragen. Zeker als je bezit uit verschillende onderdelen bestaat of als je twijfelt over bepaalde regels. Een financieel adviseur of belastingadviseur kan je uitleggen welke keuzes je hebt, en wat het effect is op je belasting. Bijvoorbeeld als je wilt weten of een schenking slim is, of hoe je beleggingen invloed hebben op je totale heffing. Ook kan een adviseur je wijzen op regelingen of aftrekposten waar je misschien geen weet van had.

Soms kun je met een paar simpele keuzes al flink wat besparen op je vermogensbelasting. Dat hoeft niet ingewikkeld te zijn. Het gaat erom dat je op tijd kijkt, nadenkt over je doelen en begrijpt hoe de regels werken. Door dat te doen, voorkom je onaangename verrassingen en houd je zelf de regie. En daar draait het uiteindelijk om.